Karizma Miti kitabını bitirdim. Harika bir kitaptı. Karizmanın geliştirilebileceğini söyleyen kitaba göre karizmanın üç temel bileşeni var: anda var olmak, güç ve samimiyet. 13 bölümden oluşan kitabın bölüm özetlerini yazarak öğrendiklerimi pekiştirmek istiyorum:
1. Karizma Efsanesi Açıklığa Kavuşuyor
Daha karizmatik olmak davranışlarınızda basit değişiklikler yapmanızı gerektirir. Karizma için girişken ya da çekici olmanız ya da kişiliğinizi değiştirmeniz gerekmez. Bu bir beceridir, bir disiplindir, tıpkı belli bir sporu yapmak ya da bir enstrüman çalmak gibi. Çalışma, uygulama ve bir dizi uygun araç gerekir. Bu kitap size ihtiyacınız olan araçları sağlayacaktır; bu araçlar nörobilimden atletik kondisyon çalışmasına kadar farklı disiplinlerden alınmıştır. Her gün başkalarıyla iletişim içinde olduğunuzdan, bu araçlarla çalışmak için sayısız fırsat elde edersiniz.
2. Karizmatik Davranışlar: Anda Var Olmak, Güç ve Samimiyet
Karizmanızı artırmak üç temel karizmatik özelliği; anda var olmak, güç ve samimiyeti daha çok yansıtan davranışları içerir. Bunların üçü de daha çok, bilinçli olarak kontrol etmediğiniz beden diliyle iletilir. Bunun yerine, beden dilinizi içsel (duygusal ve zihinsel) durumunuz belirler. Hayal edeceğiniz şeyleri seçerek ve zihinsel halinizi düzenleyecek diğer tekniklerle, anda var olduğunuzu ve samimiyetinizi ve dolayısıyla da karizmanızı daha fazla yansıtacak bir beden dili geliştirebilirsiniz. Karizma kazanmak açısından ruh haliniz çok önemlidir. Doğru ruh haline ulaşabilirseniz, doğru karizmatik davranışlar ve beden dili kendiliğinden gelir. Anda var olmanın, yani düşüncelerinize takılmak yerine olup bitenlere dikkatinizi vermenin muazzam sonuçları olacaktır. Anda var olduğunuzu yansıttığınızda etrafınızdaki kişiler kendilerini dinlediğinizi, saygı duyduğunuzu ve değer verdiğinizi hissedeceklerdir.
3. Anda Var Olmak, Güç ve Samimiyetin Önündeki Engeller
Rahatsızlık zihinsel halinizi etkiler ve anda var olduğunuzu, gücünüzü ve samimiyetinizi yansıtmanızı önler. Ne hissetiğinizi, nasıl performans gösterdiğinizi ve başkalarının sizi algılama şeklini etkiler. Bu fiziksel rahatsızlığın yanı sıra, endişe, tatminsizlik, özeleştiri ve kendinden şüphe duyma gibi zihinsel rahatsızlıkları da içerir. Kıyafetleriniz, mekan ve zamanlama bakımından rahat olmanızı sağlamak üzere önceden planlama yapmaya çalışın. Eğer herhangi bir rahatsızlık ortaya çıkarsa, ya bu rahatsızlığınıza müdahale edin (örneğin sorumluluk transferi gibi zihinsel tekniklerden birini kullanarak) ya da yanlış anlaşılmasını önlemek için açıklama yapın. Her durumda, rahatsızlığın farkında olmak rahatsızlığın farkında olmak rahatsızlığınıza müdahale edebilmenin ilk adımıdır.
4. Engelleri Aşmak
Karizmanızın kendini gösterebilmesi için içsel rahatsızlığınıza müdahale etmek üzere kullanabileceğiniz basit bir üç aşamalı süreç bulunur. Birincisi, hepimizin benzer içsel rahatsızlıklar yaşadığımızı, bunların son derece normal olduğunu ve utanılacak bir tarafı olmadığını düşünerek rahatsızlığın izlerini silin. Daha önce aynı süreçten geçmiş olan, özellikle hayran olduğunuz insanları düşünün ve kendinizi aynı anda aynı duyguları yaşayan insanlardan oluşan bir topluluğun bir parçası olarak görün. İkincisi, kendinize olumsuz düşüncelerin doğru olmayabileceğini hatırlatarak, rahatsızlıkla birlikte oluşan olumsuz duygunun etkisini yok edin. Üçüncüsü, yaşadığınız durumun sizi güçlendiren ve size karizma katan bir yorumunu kafanızda tasarlayıp, benimseyerek, gerçeği yeniden yazıın.
5. Karizmatik Düşünce Şekli Yaratmak
Engelle müdahale ettiğinizde, bir sonraki adım bilinçli olarak karizma yansıtmanıza neden olacak zihinsel haller yaratmaktır. Profesyonel sporcular tarafından yaygın olarak kullanılan imgeleme, doğru zihin haline ulaşmak için kullanılan, çok yönlü ve güçlü bir araçtır. Minnet, iyi niyet ve merhamet çalışması yapmak, samimiyet yansıtan bir zihinsel hale geçmenizi sağlar. Ve kendinize karşı merhamet duymak da, şaşırtıcı biçimde, karizmanın tüm özelliklerine ulaşmanıza yardımcı olur. Ayrıca beden dilinizin, beden duruşu ve yüz ifadeleri gibi, kontrol edebildiğiniz unsurlarını kullanarak zihinsel halini etkileyebilir, bu şekilde beden dilinizin diğer unsurlarını besleyip, olumlu bir döngü başlatabilirsiniz. Tıpku profesyonel sporcuların ve sahne sanatçılarının yaptığı gibi karizmatik performansınızı en üst seviyeye taşımak için kademeli bir ısınma süreci tanımlayın. Önemli olaylardan önce, samimiyetinize zarar verecek deneyimlerden kaçıının; bunun yerine güveninizi artıracak etkinlikler planlayın.
6. Farklı Karizma Tarzları
Farklı insanlar ve farklı durumlar için farklı karizma tarzları uygun olacaktır. Hem uygulanabilir hem de erişilebilir olan dört tarza bakacağız. Odaklanma karizması temel olarak anda var olma ve iyi dinleme becerileriyle elde edilir ve insanların seslerini duyurduklarını, anlaşıldıklarını ve saygı gördüklerini hissetmelerini sağlar. Öngörü karizması tam bir inandırıcılıkla aktarılan cesur bir vizyon gerektirir; insanlara bu vizyona inanmak ve bir parçası olmayı istemek için ilham verir. Nezaket karizması temel olarak samimiyet ve kabullenme içerir ve duygusal bir bağ yaratır. Belki de en güçlü karizma tarzı olan otorite karizması, temel olarak güç ve statünün yansıtılmasıyla elde edilir ve başkalarının sözlerinizi dinlemesini ve itaat etmesini sağlar. Farklı karizma tarzlarını dönüşümlü olarak kullanabilir, hatta bunların bir karışımını yapabilirsiniz. Hangi karizma tarzını kullanacağınıza karar vermek için kişiliğinizi, hedeflerinizi ve içinde bulunduğunuz durumu dikkate almalısınız.
7. Karizmatik İlk İzlenimler
İlk izlenim önemlidir. Dakikalar, hatta saniyeler içinde, insanlar statünüz, kişiliğiniz ve size dair pek çok şey hakkında izlenim edinirler ve size dair gelecekteki algıları bu değerlendirmenin süzgecinden geçer. Yaratacağınız ilk izlenim dış görünüşünüzden başlar ve tipik olarak, el sıkışma şeklinizle ve sohbete başlamanızla devam eder. İnsanlar en çok kendilerine, dış görünüm ve davranış da dahil olmak üzere, bir çok şekilde benzeyen insanların yanında rahat eder. Bu aşamaların her birinde, karizmayı ifade etmek için bir fırsat vardır ancak geri almak için çok ciddi çalışmanız gereken, karizmatik olmayan bir izlenim yaratma riski de vardır. Karşılıklı konuşmalarda çok iyi olan insanlar, spot ışıklarını karşılarındaki kişiye çevirirler ve onun kendisini iyi hissetmesini sağlarlar çünkü insanlar sizi onlarda yarattığınız duygularla bağdaştırır.
8. Karizmatik Konuşma (ve Dinleme)
Karizmanın üç unsurunu yansıtmak için belirli sözlü ve sesli teknikler vardır. Anda var olma, söz keserek değil, iyi dinleyerek ve konuşmaya başlamadan önce duraklayarak ifade edilir. Samimiyet, olumlu bağdaştırma yaratarak, olumsuz bağdaştırmadan kaçınarak ve başkalarının kendilerine değer verildiğini ve önemli olduklarını hissetmelerini sağlayarak ifade edilir. Güç ise kesin bir dille, benzetmeler kullanarak ve yüksek değer sunarak konuşulduğunda yansıtılır. Konuşmanızda sesinizin şiddeti, tonu ve temposu, ne yansıttığınızı belirlemede söylediğiniz sözler kadar önemlidir.
9. Karizmatik Beden Dili
Sözlü iletişiminiz; yani söyledikleriniz, temel olarak insanların mantıklı yanlarına hitap eder. Sözsüz iletişiminiz, yani söyleme şekliniz, temel olarak insanların duygusal yanlarına hitap eder. Sözsüz iletişim daha güçlü tepkiler doğurur ve tipik olarak, insanları harekete geçiren de budur. Duygusal bulaşma yoluyla, duygularınız başka insanlara geçer. Sözsüz samimiyet, karşınızdaki kişinin rahat etmesi için fiziksel ve kişisel alanı koruyarak, onun beden dilini yansıtarak ve doğru göz teması kurarak gösterilebilir. Sözsüz güç, “büyük goril” beden dilini kullanarak ve gereksiz hareketlerden kaçınarak yansıtılabilir.
10. Zor Durumlar
Zor durumlar karizma becerilerinizi zorlayabilir ancak aynı zamanda fırsat da sunar. Zor bir durumu karizmatik olarak kontrol altına almak, düşman kazanmakla, dost kazanmak arasındaki farkı yaratabilir. Hazırlık ve yaklaşım önemlidir: karşınızdaki kişinin rahatını ve sizin karizmanızı en üst seviyeye çıkaracak zaman ve mekanı tercih edin ve hem takdir hem de empati gösterecek şekilde hazırlanın. Birini kazanmanız gerektiğinde, fikrini sormak ve geçmişte sizin için yapmış olduğu şeyler için minnet duyduğunuzu belirtmek, sizden yana mantık yürütmeye teşvik etme yollarıdır. Olumlu bilgi verirken, spesifik ve kişisel olmasına dikkat edin; olumsuz bilgi verirken, spesifik olun ama kişiselleştirmeyin. Öğrenmiş olduğunuz tüm karizma araçları, özellikle de kendi ruh halinizi kontrol altında tutmaya yarayan araçlar burada işe yarayacaktır.
11. Karizmatik Sunum Yapma
Topluluk karşısında konuşmak nasıl algılandığınızı ve hatta bütün kariyerinizi önemli ölçüde etkiler. Açık ve basit bir mesaj hazırlayın, canlı hikayeler, benzetmeler ve örneksemeler kullanın ve dinleyicilerinizin bağ kurabilecekleri konulara odaklanın. Sunumunuzun kısa ve eğlenceli olmasına dikkat edin. Kullandığınız her cümlenin değerine bakın. Kıyafetlerinizi belli bir imaj ve duygu doğuracak ancak aynı zamanda rahat olacak şekilde seçin. Sunumunuza yoğun bir şekilde çalışın (insanların huzurunda deneme yapmak dahil) ve gereksiz ses ve hareketleri ayıklayın. Konuşma sırasında, kendinize değil, dinleyicilerinize odaklanın ve duraklayıp, nefes almayı unutmayın. Yansıtmak istediğiniz güç ve samimiyet tarzlarını ifade eden beden dili ve tonlama kullanın. Dinleyicilerin dikkatini dağıtan gereksiz jestleri sınırlandırın. Sık sık ve kasıtlı olarak duraklayarak hem güven sergileyin hem de konuşmanıza drama katın, aynı zamanda kendinize de nefes almak için bir fırsat yaratın.
12. Kriz Anında Karizma
Kriz zamanlarında, karizmatik liderlik özellikle önemlidir. Diğer insanlar genellikle karizmatik liderliğe daha açık, ancak aynı zamanda liderin ruh haline ve duygularına karşı daha hassas olurlar. Sükunetinizi koruyun, fizyolojinizi sık sık kontrol edin ve zihinsel durumunuzu kontrol altında tutmaya yarayan araçları kullanın. Beklentilerinizin büyük olduğunu ifade edin ve hem krize yönelik hem de krizin ötesinde anlamlı olacak bir vizyon dile getirin. Cesur bir vizyon dile getirin, bu vizyonu gerçekleştirme becerinize duyduğunuz güven gösterin ve bu vizyona ulaşmak için kararlılıkla hareket edin.
13. Karizmatik Hayat: Zoru Başarmak
Karizma insanların sizinle aralarında bağ kurma şeklini değiştirir ve bunun faydalarıyla birlikte zorlukları da gelecektir. Övgü toplayan bir tür mıknatıs gibi olursunuz, ancak aynı mıknatıs kıskançlığı da çeker ve insanlar sizden başkalarına göre daha yüksek standartlar bekler. En üst seviyelerinde is karizma, sizi diğerlerinden öylesine ayırır ki, yalnızlık çekersiniz. Başarıyı paylaşmak, başkalarına övgüde bulunmak ve kırılganlıklarınızı göstermek bu olası yan etkileri ortadan kaldırabilir. Ayrıca, insanlar o an için sizin yanınızda kendilerini daha rahat hissedebilir ve içlerini, daha sonra pişmanlık duyacakları ya da utanacakları ölçüde dökebilirler.
Karizma ayrıca yanlış yönde de güçlü olabilir. İnsanlar, hatalı olduğunuzda bile sizi izlemek isteyebilir, size çok fazla güvenebilir ya da sizin her hatayı düzeltebileceğinize olan inançları nedeniyle gereksiz risk alabilirler. Karizma güçlü bir özelliktir ve onunla yaptıklarınızdan sorumlu olmanız gerekir.
Murat Demirci 